4 vấn đề chiến thuật cần Emery giải quyết cho Villa
Hai năm đầu tiên Unai Emery dẫn dắt Aston Villa được ví như một cuộc hành trình êm đềm, đưa đội bóng từ nguy cơ xuống hạng tới giấc mơ Champions League. Tuy nhiên, trong đợt tập trung đội tuyển quốc gia gần đây, Villa rơi vào trạng thái bất ổn khi trải qua chuỗi 4 trận thua liên tiếp trên mọi đấu trường, và chỉ giành được 1 chiến thắng trong 6 trận gần nhất tại Premier League. Đây có thể xem là giai đoạn khó khăn nhất kể từ khi Emery nắm quyền.
Dù vậy, tình hình hiện tại chỉ là một cú vấp nhỏ, chưa đến mức khủng hoảng, và hoàn toàn có thể cải thiện với vài điều chỉnh hợp lý hoặc chút may mắn. Tuy nhiên, cũng có cảm giác rằng Villa không còn mạnh mẽ như chính họ thời điểm này năm ngoái. Chấn thương và sự mệt mỏi, hậu quả của việc tham dự Champions League, là một phần nguyên nhân. Những phân tích phong độ tại Premier League mùa giải 2024-25 đã chỉ ra 4 vấn đề chiến thuật mà Emery cần giải quyết.
Bailey sa sút, Diaby ra đi – Villa thiếu sự đột phá
Tiền vệ cánh Leon Bailey, người từng có 19 lần trực tiếp đóng góp vào các bàn thắng tại Premier League mùa trước, hiện chỉ tham gia vào vỏn vẹn 2 lần mùa này. Cùng với đó, việc cỗ máy rê bóng Diaby, cầu thủ từng ghi dấu 14 lần trong các bàn thắng, được bán với giá 50 triệu bảng sang Al Ittihad phiên chợ hè vừa qua đã khiến sức sáng tạo của Villa suy giảm rõ rệt.
Hiện tại, Villa có thể rất cần khả năng tạo đột biến phía sau hàng thủ đối phương của Ian Maatsen, bởi lối chơi của họ đang quá phụ thuộc vào Morgan Rogers. Để khắc phục, Emery đã thử nghiệm việc đưa Jhon Duran vào sân để chơi cặp với Ollie Watkins. Tuy nhiên, khi so sánh với Rogers – hoặc Diaby mùa trước – các tiền đạo của Villa lại có xu hướng kéo dài đội hình thay vì liên kết hàng tiền vệ và hàng công, dẫn đến sự sụp đổ trong hiệp hai trước Tottenham với thất bại 1-4.
Trong trận đấu đó, Tottenham ghi 2 bàn chỉ trong 10 phút sau khi Duran thay Rogers. Sự thay đổi khiến đội hình Villa bị kéo giãn, tạo ra các khoảng trống lớn ở tuyến giữa, cho phép Tottenham tận dụng để xuyên phá và ghi bàn dễ dàng.
Dù vậy, đây chỉ là một vấn đề nhỏ. Bailey, John McGinn, và Jacob Ramsey hoàn toàn có thể tìm lại phong độ. Trên thực tế, các số liệu tấn công của Villa vẫn tương đồng so với mùa trước. XG (bàn thắng kỳ vọng) của họ chỉ giảm nhẹ, từ 1,70 mỗi trận xuống 1,52 mỗi trận, và họ đã tạo ra 37 “cơ hội lớn”, đứng thứ 2 tại Premier League.
Watkins, người từng ghi 19 bàn và kiến tạo 13 lần mùa trước, đã bỏ lỡ tới 22 cơ hội lớn, nhiều thứ tư giải đấu. Mùa này, sau 11 trận, anh tiếp tục dẫn đầu danh sách bỏ lỡ với 11 cơ hội, dù đã ghi được 5 bàn.
Khả năng phòng ngự cải thiện nhưng vẫn mắc sai lầm cá nhân
Điểm sáng lớn của Villa nằm ở khâu phòng ngự. Họ đã giảm tỷ lệ bàn thua kỳ vọng (xGA) từ 1,56 mỗi trận mùa trước xuống 1,08, chỉ đứng sau Arsenal, Nottingham Forest, và Liverpool. Điều này phần nào nhờ Emery đã kéo hàng thủ lùi sâu hơn. xem bóng đá Mùa trước, Villa để đối thủ thực hiện 124 đường chuyền xuyên tuyến – cao nhất giải – nhưng năm nay con số này chỉ là 13.
Dẫu vậy, sai lầm cá nhân vẫn là vấn đề lớn. Villa đã mắc 9 lỗi dẫn đến các cú sút, gần bằng con số 11 lỗi của cả mùa trước. Thủ môn Emiliano Martinez cũng không đạt phong độ cao nhất, với tỷ lệ cản phá chỉ 60,5%, đứng thứ tư từ dưới lên tại Premier League. Anh đã để thủng lưới nhiều hơn kỳ vọng (-2,2), theo mô hình xG trên mục tiêu của Opta. Để so sánh, tỷ lệ cứu thua của Martinez mùa trước là 66,4% và mùa 2022-23 là 72,1%.
Sự ra đi của Luiz làm giảm khả năng kiểm soát tuyến giữa
Từ trận hòa 0-0 trước Man United đến thất bại 1-4 trước Tottenham, Aston Villa dường như không còn duy trì được sự kiểm soát như khi Douglas Luiz còn hiện diện. Sau khi Luiz chuyển đến Juventus vào mùa hè, các chỉ số trung bình về kiểm soát bóng và chuyền bóng của Villa đều giảm. Tỷ lệ kiểm soát bóng của họ giảm từ 52,8% xuống 50,5%, trong khi số đường chuyền hoàn thành và các đường chuyền tịnh tiến cũng suy giảm.
Thay thế Luiz và Kamara ở tuyến giữa bằng Amadou Onana và Youri Tielemans đã thay đổi phong cách chơi của Villa. Tielemans có xu hướng chuyền bóng trực diện hơn, làm trận đấu trở nên kéo dài và tạo ra những khoảng trống nguy hiểm. Điều này lý giải tại sao các trận đấu của Villa thường diễn ra với nhịp độ cao, như trận hòa 2-2 với Ipswich Town hay thất bại trước Tottenham.
Giai đoạn phát triển bóng từ sân nhà bị ảnh hưởng
May mắn thay, Kamara đã trở lại sau chấn thương, và sự xuất hiện của anh có thể giúp Villa cải thiện khả năng kiểm soát bóng cũng như củng cố hàng phòng ngự. Mùa trước, Kamara thường được giao nhiệm vụ lùi sâu tạo thành bộ ba trung vệ khi Villa triển khai bóng, giúp đội hình vững vàng hơn. Tuy nhiên, mùa này Villa chủ yếu chơi với bộ đôi trung vệ, làm giảm khả năng điều tiết và tổ chức bóng từ tuyến dưới.
Giải pháp cho Emery có thể là chuyển Kamara trở lại vai trò cũ hoặc ký hợp đồng với một hậu vệ phải mới – điều ông từng cố gắng thực hiện trong mùa hè. Điều này sẽ giúp Ezri Konsa trở về trung tâm hàng thủ thay vì đá cánh, từ đó tăng khả năng chuyền bóng chính xác từ tuyến dưới.
Hiện tại, Villa đang đối mặt với một vài vấn đề cần giải quyết, từ sự sa sút của hàng công, những sai lầm cá nhân trong phòng ngự, đến việc thiếu sự kiểm soát ở tuyến giữa. Tuy nhiên, đây không phải là một cuộc khủng hoảng. Với việc các trụ cột như Kamara trở lại, cùng những điều chỉnh chiến thuật từ Emery, Villa hoàn toàn có thể trở lại quỹ đạo chiến thắng trong thời gian tới.